Je hebt het vast wel eens gehoord of gelezen: “Alles wat je op je huid smeert, komt in je bloedbaan terecht.” Sommigen claimen zelfs dat 60% van alle producten die je op je huid aanbrengt direct door je lichaam worden opgenomen. Klinkt zorgwekkend, toch? Gelukkig is dit een van de grootste mythen in huidverzorging – en het is simpelweg niet waar.
Laten we dit misverstand uit de wereld helpen door te kijken naar hoe je huid werkt.
Hoe werkt je huid eigenlijk?
Je huid is niet alleen een passieve laag die alles wat je erop smeert doorlaat. Integendeel, het is een complex orgaan dat je beschermt tegen schadelijke stoffen en overmatige opname van water of chemicaliën.
De huid bestaat uit drie hoofdlagen:
- Epidermis (opperhuid): Dit is de buitenste laag, waar de stratum corneum (hoornlaag) zich bevindt. Deze hoornlaag is als een muur opgebouwd uit dode huidcellen en vetachtige stoffen. Het fungeert als een barrière die voorkomt dat water en schadelijke stoffen zomaar je lichaam binnendringen. Veel ingrediënten in huidverzorging komen niet verder dan deze laag.
- Dermis (lederhuid): Hier bevinden zich bloedvaten, zenuwen en haarfollikels. Slechts enkele stoffen met zeer specifieke eigenschappen (zoals nicotine in pleisters) kunnen tot hier doordringen.
- Hypodermis (onderhuids vetweefsel): Dit is de diepste laag en heeft vooral een beschermende en isolerende functie.
Dankzij deze slimme structuur kan je huid selectief stoffen opnemen en schadelijke elementen buiten houden. Als alles zomaar werd opgenomen, zou douchen ons letterlijk laten opzwellen tot een waterballon!
Waar komt deze mythe vandaan?
De bewering dat 60% van wat je aanbrengt in je bloedbaan terechtkomt, klinkt alsof het gebaseerd is op wetenschappelijk onderzoek, maar dat is niet zo. In werkelijkheid varieert het percentage absorptie enorm – van 0% tot 100% – afhankelijk van:
- De ingrediënten van het product (bijvoorbeeld oliën of actieve stoffen zoals retinol).
- De grootte van de moleculen. Grote moleculen, zoals die in veel cosmetica zitten, dringen niet diep door.
- De conditie van je huid (bijvoorbeeld beschadigde huid laat meer stoffen door).
- Omgevingsfactoren zoals temperatuur en luchtvochtigheid.
Lees hier meer over in deze blog waar we de mythe over de opname van chemicaliën op jaarlijkse basis ontkrachten.
Wat komt wél in je bloedbaan?
De huid niet volledig ondoordringbaar. Sommige stoffen kunnen wel door de huidlagen heen dringen en zelfs in je bloedbaan terechtkomen, maar de mate waarin dit gebeurt, varieert afhankelijk van de chemische samenstelling van de stof, de manier waarop het product wordt aangebracht, en de gezondheid van de huid zelf.
Natuurlijke ingrediënten die de huid kunnen passeren
Sommige natuurlijke ingrediënten, zoals etherische oliën, kunnen door de huid worden opgenomen. Etherische oliën, bijvoorbeeld, worden vaak in huidverzorgingsproducten gebruikt voor hun geur of therapeutische eigenschappen. Deze olieachtige stoffen kunnen, afhankelijk van hun moleculaire grootte, dieper in de huidlagen doordringen en, in sommige gevallen, in de bloedbaan terechtkomen. Een bekend voorbeeld hiervan is het gebruik van nicotinepleisters, waarbij nicotine langzaam door de huid wordt opgenomen en in de bloedcirculatie komt. De opname van dergelijke stoffen wordt echter vaak gecontroleerd en beperkt, aangezien de hoeveelheden die in de bloedbaan terechtkomen doorgaans klein zijn en langzaam in het lichaam worden opgenomen.
Een ander voorbeeld zijn carrier oils (basisoliën) zoals jojoba-olie, amandelolie of kokosolie, die vaak als basis dienen voor huidverzorgingsproducten. Deze oliën worden over het algemeen niet in de bloedbaan opgenomen, omdat ze te grote moleculen hebben om diep in de huidlagen door te dringen. In plaats daarvan blijven ze in de hoornlaag, het buitenste gedeelte van de huid, en hebben ze een lokaal effect om de huid te voeden en te hydrateren. Carrier oils werken dus voornamelijk op de oppervlakkige lagen van de huid, zonder de bloedbaan te bereiken.
Synthetische ingrediënten die de bloedbaan kunnen bereiken
Helaas zijn er veel synthetische stoffen die wél door de huid kunnen dringen en in je bloedbaan terechtkomen. De mate van opname hangt af van de chemische structuur van de stof, de concentratie, de duur van de blootstelling en de gezondheid van de huid. Sommige van deze stoffen kunnen schadelijk zijn voor de gezondheid en het is dus van belang om producten die deze ingrediënten bevatten te vermijden.
Stoffen zoals parabenen, ftalaten, SLS (Sodium Lauryl Sulfate) en siliconen, die we in veel commerciële producten terugvinden. Deze stoffen hebben niet alleen een lokaal effect, maar kunnen zich verspreiden door het lichaam en mogelijk schadelijke effecten veroorzaken.
Wat is SLS en waarom is het schadelijk?
Sodium Lauryl Sulfate (SLS) is een veelgebruikte synthetische stof die dient als schuimmiddel in tal van schoonheids- en verzorgingsproducten zoals shampoos, tandpasta’s, douchegels en gezichtsreinigers. Het creëert dat luxe, schuimende effect dat veel mensen associëren met een grondige reiniging. Hoewel het je het idee geeft dat het product effectief werkt, zijn er verschillende redenen waarom SLS schadelijk kan zijn voor je huid en gezondheid.
1. Irritatie en droogheid
SLS is een agressieve reiniger die de natuurlijke oliën van je huid en haar verwijdert. Deze oliën zijn essentieel voor het behouden van een gezonde hydratatie en bescherming van de huid. Wanneer de beschermende oliën worden verwijderd, kan dit leiden tot droogheid, irritatie, roodheid en een jeukende huid.
2. Beschadiging van de huidbarrière
SLS kan jouw huidbarrière aantasten door de lipiden in de huid te verwijderen, waardoor de huid kwetsbaarder wordt voor infecties, allergieën en andere huidproblemen. Wanneer de barrière verzwakt is, kan je huid niet effectief vocht vasthouden, wat leidt tot uitdroging en irritatie.
3. Verhoogde gevoeligheid voor andere schadelijke stoffen
Omdat SLS de huidbarrière beschadigt, wordt de huid meer vatbaar voor andere schadelijke stoffen. Cosmetica en huidverzorgingsproducten die andere irriterende ingrediënten bevatten, kunnen dieper doordringen en sneller reacties veroorzaken. Dit kan leiden tot verergering van bestaande huidaandoeningen zoals eczeem, rosacea of acne.
4. Milieu-impact
SLS is niet alleen slecht voor de huid, maar heeft ook een negatieve invloed op het milieu. Het is een synthetische stof die vaak niet goed afbreekbaar is en zich kan ophopen in het water. Dit betekent dat het via rioleringen en waterwegen in het milieu terechtkomt, waar het schadelijk kan zijn voor aquatische ecosystemen en dieren.
Hoe kun je SLS vermijden?
Omdat SLS vaak voorkomt in veel conventionele schoonheidsproducten, is het belangrijk om de ingrediëntenlijst goed te lezen.
Kijk dus naar de ingrediëntenlijst en zorg ervoor dat deze ingrediënten er niet in zitten:
- Sodium Lauryl Sulfate
- SLS
- Lauryl Sulfate
- Sulfuric Acid, Monododecyl Ester, Sodium Salt
- Sodium Dodecyl Sulfate
Kies voor SLS-vrije producten die natuurlijke schuimmiddelen zoals cocamidopropyl betaine of saponinen gebruiken. Deze zijn veel milder voor je huid en zorgen voor een aangename schuimtextuur zonder de schadelijke effecten van SLS.
Wat zijn parabenen en hoe beïnvloeden ze je hormonen?
Parabenen worden gebruikt als conserveermiddel om bacteriegroei in producten te voorkomen. Hoewel praktisch, zijn parabenen omstreden vanwege hun hormonale effecten.
Kunnen parabenen in je bloedbaan terechtkomen?
Ja, parabenen kunnen door de huid dringen en in de bloedbaan terechtkomen. Ze zijn kleine moleculen die in vet oplosbaar zijn, wat betekent dat ze de hoornlaag kunnen passeren en in de lederhuid kunnen doordringen. Hier kunnen ze via bloedvaten in de bloedsomloop komen.
- Hormonale verstoring: Parabenen bootsen oestrogeen na, wat je hormonale balans kan verstoren. Dit kan bijdragen aan gezondheidsproblemen zoals voortplantingsstoornissen en een verhoogd risico op borstkanker.
- Ophoping in het lichaam: Studies hebben parabenen teruggevonden in menselijk weefsel, wat suggereert dat ze niet volledig door je lichaam worden afgebroken. Eenmaal in het lichaam kunnen parabenen zich in vetweefsel opslaan en via de bloedbaan verspreiden. Ze worden in geringe hoeveelheden afgebroken door de lever, maar als ze in te grote hoeveelheden in je systeem komen, kunnen ze leiden tot ophoping in weefsels.
Wat beïnvloedt opname van parabenen?
De mate waarin parabenen in je bloedbaan terechtkomen, hangt af van:
- De concentratie van parabenen in een product.
- Hoe vaak je het product gebruikt.
- De conditie van je huid (een beschadigde huid laat stoffen makkelijker door).
Hoewel parabenen niet altijd direct schadelijk zijn, roept hun vermogen om in je lichaam op te hopen wel gezondheidsvragen op. Daarom kiezen steeds meer merken ervoor om parabenen uit hun producten te bannen.
Hoe vermijd je parabenen?
Parabenen worden vaak vermeld op ingrediëntenlijsten onder verschillende namen, meestal eindigend op -parabeen. Enkele van de meest voorkomende parabenen zijn:
- Methylparaben
- Ethylparaben
- Propylparaben
- Butylparaben
- Isobutylparaben
- Isopropylparaben
Hoewel de EU en andere landen strengere regels hebben over het gebruik van parabenen in cosmetica, worden ze nog steeds in veel producten aangetroffen. Als je ze wilt vermijden, is het belangrijk om de ingrediëntenlijst zorgvuldig te controleren en te kiezen voor parabeen-vrije producten.
Wat zijn Ftalaten?
Ftalaten worden vaak toegevoegd aan producten zoals shampoos, douchegels, huidverzorgingsproducten, en lotion om de textuur te verbeteren of de geur langer te behouden. Helaas zijn ftalaten endocriene disruptoren, wat betekent dat ze de hormonale balans in je lichaam kunnen verstoren. Dit kan leiden tot ernstige gezondheidsproblemen, waaronder verminderde vruchtbaarheid, ontwikkelingsproblemen en verhoogde kans op kanker.
Gezondheidsrisico’s van Ftalaten
Er is veel onderzoek gedaan in de laatste jaren naar de werking van ftalaten , en de aanwezigheid van ftalaten in je dagelijkse verzorgingsproducten kan op de lange termijn serieuze gezondheidsproblemen veroorzaken:
- Hormonale verstoringen: Ftalaten kunnen het oestrogeenniveau beïnvloeden, wat schadelijk kan zijn voor zowel mannen als vrouwen. Dit kan bijvoorbeeld leiden tot verminderde vruchtbaarheid, verstoorde menstruatiecycli, of verhoogde risico's op hormonale aandoeningen.
- Verminderde vruchtbaarheid: Studies hebben aangetoond dat langdurige blootstelling aan ftalaten het vermogen om zwanger te worden kan verminderen, zowel bij mannen als vrouwen.
- Risico voor de ontwikkeling van kinderen: Bij kinderen, vooral tijdens de zwangerschap, kunnen ftalaten schadelijke effecten hebben op de ontwikkeling van hun hersenen en organen, wat kan leiden tot leerproblemen, gedragsstoornissen en fysieke afwijkingen.
- Verhoogd risico op kanker: Ftalaten worden vaak geassocieerd met een verhoogd risico op borstkanker en andere vormen van kanker, omdat ze de cellulaire werking kunnen verstoren en mogelijk kankerverwekkende eigenschappen bezitten.
Hoe kun je ftalaten vermijden
Het vermijden van ftalaten in je verzorgingsproducten is essentieel voor het behoud van een gezonde hormonale balans. Hier zijn enkele manieren waarop je ftalaten kunt vermijden:
Vermijd de volgende ingrediënten:
- Dibutylphthalate (DBP)
- Diethylphthalate (DEP)
- Dimethylphthalate (DMP)
- Di-n-butylphthalate (DBP)
- Benzylbutylphthalate (BBP)
- Diisononylphthalate (DINP)
Vermijd producten met "parfum" of "fragrance": Als de ingrediëntenlijst simpelweg "parfum" of "fragrance" vermeldt, is er een kans dat ftalaten aanwezig zijn. Vaak worden ftalaten gebruikt in synthetische geurstoffen om deze langer te laten hangen. Kies voor producten die natuurlijke geurstoffen bevatten, zoals etherische oliën.
Let op bij plastic producten: Ftalaten worden vaak toegevoegd aan kunststoffen om ze flexibeler te maken. Vermijd producten die plastic bevatten, zoals sommige plastic flessen, verpakkingen en andere schoonheidsaccessoires, tenzij ze duidelijk aangeven dat ze ftalaat-vrij zijn.
Wat zijn siliconen?
Siliconen zijn synthetische, goedkope vulstoffen die veel worden gebruikt om producten een gladde en luxe textuur te geven. Ze vormen een waterafstotend laagje op de huid en het haar, waardoor ze zacht en gehydrateerd lijken, zonder daadwerkelijk iets te voeden. Dit effect is tijdelijk en kan op lange termijn juist leiden tot een verstoorde huidbarrière, verstoppingen en een doffe uitstraling.
Een groot nadeel is dat siliconen huid- en haarproblemen kunnen verdoezelen in plaats van oplossen. Ze laten je haar zacht en glanzend lijken, terwijl het eigenlijk beschadigd of uitgedroogd kan zijn. Bij langdurig gebruik van siliconencrèmes kan het zelfs moeilijk zijn om de echte conditie van je huid in te schatten. Omdat siliconen geen voedende waarde hebben – zoals vitamines, mineralen en onverzadigde vetzuren – dragen ze niet bij aan huidverbetering of verjonging.
Hoewel siliconen niet-comedogeen zijn, kunnen ze alsnog bijdragen aan onzuiverheden. Als ze niet goed van de huid worden verwijderd, kunnen ze zich ophopen met talg en zweet, wat kan leiden tot verstoppingen en puistjes. Sommige mensen ervaren zelfs directe reacties op siliconen in de vorm van acne of een onrustige huid.
Daarnaast zijn siliconen niet biologisch afbreekbaar, maar hopen siliconen zich op in de natuur, vooral in waterwegen. Wanneer deze stoffen in rivieren en oceanen terechtkomen, kunnen ze schadelijk zijn voor ecosystemen en de waterkwaliteit.
Hoe vermijd je siliconen?
Op het etiket van cosmetica herken je siliconen onder andere aan namen zoals:
- Cyclomethicone
- Dimethicone copolyol
- Dimethicone
- Amodimethicone
- Phenyl trimethicone
- Cyclopentasiloxane
- Cyclohexasiloxane
Over het algemeen eindigen siliconen op -cone of -xane, al zijn er uitzonderingen.
Check altijd de ingrediëntenlijst en vermijd producten met bovengenoemde namen. Kies in plaats daarvan voor natuurlijke alternatieven zoals jojoba-olie, sheaboter, glycerine en aloë vera, die de huid écht voeden.
Wat kan jij doen?
Het goede nieuws is dat je bewustere keuzes kunt maken en schadelijke stoffen in huidverzorging kunt vermijden. Enkele tips:
- Check labels: Vermijd producten met SLS, parabenen, Ftalaten en siliconen.
- Kies natuurlijke producten: Bij Zapy werken we alleen met natuurlijke, veilige ingrediënten die je huid respecteren. We vermijden agressieve stoffen en hormoonverstorende ingrediënten.
- Wees kritisch: Laat je niet misleiden door marketingclaims. Kies merken die transparant zijn over hun ingrediënten en beleid.
Je huid is een meesterwerk van natuurlijke bescherming en laat echt niet zomaar alles door. Vertrouw op de wetenschap en wees kritisch over wat je op je huid smeert. Bij Zapy helpen we je graag met duurzame en veilige keuzes voor je huidverzorging!
Bij Zapy geloven we dat goede huidverzorging niet ingewikkeld hoeft te zijn. Daarom maken we duurzame, natuurlijke producten zonder SLS, parabenen of andere schadelijke stoffen. Onze producten respecteren de natuurlijke barrière van je huid en richten zich op de bovenste huidlagen, zonder dat je je zorgen hoeft te maken over hormonale verstoringen of schadelijke chemicaliën.
Jouw huid is je eerste verdedigingslinie. Laten we haar voeden en beschermen met ingrediënten die haar versterken, niet belasten.
Wil je meer weten over onze producten of heb je vragen over huidverzorging? Neem contact met ons op. Samen maken we bewuste keuzes voor een gezonde huid, een gezond lichaam én een gezonde wereld!